طرح های توسعه شهری

جمعه 22 فروردین 1399

توضیحات و جزییات پروژه

با توجه به توسعه ی روز افزون شهر ها و جلوگیری از رشد بی رویه و بی قاعده آن ها، طرح های بسیاری برای توسعه ی آن ها ارائه شده است تا ساختمان ها به صورت مرتب در کنار یکدیگر قرار گرفته و بتوان به طرح و نقشه ای منطقی برای شهرها دست یافت. چند نمونه از این طرح ها را در این قسمت بیان می کنیم.

شهر ستاره ای (شعاعی)
وجود شبکه راه های اصلی و پر رفت و آمد که در مسیرشان معمولا فعالیت های مختلف شهری مانند فعالیت های صنعتی، انبار و امثال آن وجود دارد از یک طرف و از طرفی وجود موانع و محدودیت های فیزیکی مثل کوه، دره، باتلاق و نظیر این ها ممکن است شرایطی را تحمیل کند که شهر بافتی ستاره ای در طول شبکه ی راه های اصلی به خود بگیرد. اگرچه گسترش شهر به صورت ستاره ای باعث خالی ماندن زمین در فاصله بین شعاع های آن می گردد، ولی همین اراضی، بهترین موقعیت را جهت توسعه فضای سبز، جنگل کاری و پارک فراهم می کند. مدل ستاره ای بیشتر الگویی جهت شهرهای متوسط تا بزرگ است. این الگو می تواند دارای یک هسته مرکزی با کاربردهای متفاوت باشد. این مدل پایه و اساس شهرهای واشنگتن و مسکو است. لازم به ذکر است تثبیت این مدل به ندرت امکان پذیر است زیرا جهت حفظ بافت به مراقبت زیادی نیاز دارد و هم چنین هر قدر شهر توسعه یابد، شعاع های شهر از همه فاصله می گیرند و این مشکل تنها با احداث اتوبان های حلقوی رفع می شود.
شهر اقماری
یکی از راه های توسعه ی شهرهای جدید، پخش جمعیت و تاسیسات شهری به صورت اقماری است. در این طرح معمولا فعالیت های اصلی اقتصادی و تجاری در هسته ی مرکزی و داخلی شهر ایجاد می شود و نواحی پیرامون عهده دار اسکان قسمتی از جمعیت می شود. که البته برای کاهش ترافیک و رفت و آمد می توان قسمتی از فعالیت های شهری به همراه بخشی از جمعیت به صورت اقماری در حومه شهر اصلی واقع شود. هنگامی که شهر مرکزی بیش از حد گسترش یابد، بازدهی و کیفیتش را از دست می دهد. بنابراین شهر مرکزی باید در ابعاد تعیین شده باقی بماند و پس از تکمیل ظرفیت شهر با ایجاد امکانات جدید، شهری اقماری در مجاورت آن احداث گردد. این ایده بیش از تمام ایده های دیگر، خصوصا در مورد توسعه های منطقه ای قابل قبول بوده و به مرحله ی اجرا رسیده است.

شهر خطی
طرح خطی به الگویی گفته می شود که در آن توسعه ی شهر به تبعیت از راه آهن، فضای سبز، باغ ها، شاهراه ها، رود ها و کانال ها و شبکه های عمده ارتباطی به صورت خطی ودر اطراف این مسیرها انجام می شود. بزرگ ترین اشکالی که طرح توسعه ی خطی شهر با آن مواجه است، فقدان مرکزیت است. و مزیت اصلیش ای است که در هیچ نقطه ی شهر، مرکز عمده ای که تراکم در آن بالا باشد، وجود ندارد.

شهر گسترده یا شطرنجی
در این طرح با تکیه بر توسعه ی شبکه ی راه ها و ساختن جاده های متعدد، گسترش شهرها و نواحی جمعیتی آن ها به صورت پراکنده، انجام می شود. آن چه در طرح گسترده مشاهده می شود، عدم وجود سیمای شهری در مرکز شهر است. زیرا تمام تاسیسات و خدمات شهری در همه جای شهر به طور یکسان و هماهنگ یافت می شود. بزرگترین مشکل این طرح وجود فاصله هایی است که در نقاط مختلف آن وجود دارد. پس از توسعه شهر، رسیدن از نقطه ای به نقطه ی دیگر، مدت زمان زیادی طول خواهد کشید.
مدل کهکشانی شهر
این طرح به نام طرح گسترده ی هسته ای نیز شهرت دارد.این طرح در واقع همان طرح گسترده است اما به اندازه ی طرح گسترده دقیق نیست و بیشتر طرحی بین طرح گسترده و طرح متمرکز می باشد.

مدل حلقه ای شهر
در این طرح دور تا دور بافت، گره های شهری وجود دارند و در امتداد خطوط اصلی حمل و نقل آن، شهر گسترش می یابد در واقع این مدل شبیه الگوی خطی است با این تفاوت که خطوط آن به جای اینکه مستقیم باشند و از مرکز فاصله بگیرند، به شکل دایره ای و به موازات مرکز شهر، حواشی و بافت های اطراف را شامل می شوند. بعضی از شهرهای هلند براساس این طرح احداث شده اند.

شهر در مدل متمرکز
مدل گسترده توجهش به پراکندگی اجزای شهر بود، اما در این طرح نقطه ی توجه به تمرکز شهر است. در واقع بافت های متمرکز و گسترده در نوعی تضاد و رقابت با یکدیگر هستند.

شهر در مدل شبکه محوری باروک
این مدل بدین نحو شکل می گیرد که در اطراف ساختمان های نمادین مهم، کانون های شهری ایجاد شده و با اتصال این کانون ها توسط خیابان های اصلی شهر بدین مدل شکل می گیرد. مرز و حدود خیابان ها باید کنترل شود تا یکپارچگی شهر علی رغم تنوع در بافت ها محسوس باشد. احساس یکپارچگی را می توان با محوطه سازی خیابان ها، نمای هماهنگ، کنترل ارتفاع ساختمان ها و نظیر این موارد ایجاد کرد.

    اشتراک گذاری